HK/5 sposobów na rozwijanie czytelniczych zainteresowań u dzieci

Prof. Barry Zuckerman, pediatra z Bostonu, zasłynął z zalecania dzieciom czytania jako interwencji medycznej. Ta aktywność stymuluje bowiem rozwój poznawczy, emocjonalny i społeczny. Co więcej, pacjenci amerykańskiego lekarza, poddani książkowej kuracji, mniej chorowali, kiedy zaczynali szkołę. Zatem zachęcanie dziecka do czytania to działanie, które wszystkim wyjdzie na zdrowie. Jak to zrobić krok po kroku? W artykule prezentujemy 5 pomysłów.

1. Wprowadzenie dziecka do świata książek 

Na pytanie: „Kiedy zacząć oswajać dziecko z książkami?”, Jim Trelease, światowy ekspert popularyzujący głośne czytania, odpowiada: „Jeśli dziecko jest wystarczająco duże, żeby do niego mówić, jest też wystarczająco duże, żeby czytać mu na głos”. Zatem pokazuj mu książeczki już od dnia narodzin. Pamiętaj też, że mózg dziecka najbardziej intensywnie rozwija się do trzeciego roku życia. To czas na oglądanie książeczek, dotykanie ich (gryzienie też!), wspólne czytanie z dzieckiem oraz zabawy wokół wybranych lektur. 

Doskonale sprawdzą się do tego pierwsze książki do czytania z Akademii Mądrego Dziecka wydawnictwa HarperKids. Zacznij od serii „Pierwsze słowa”, która jest zaproszeniem do świata pełnego nowych wyrazów, dźwięków i obrazów. Pamiętaj, że dziecko poznaje otoczenie poprzez wszystkie zmysły. Zatem małe rączki docenią miękkie filcowe strony książeczek z kolejnej serii, czyli „Poznaję Dotykiem”. Co więcej, podczas lektury mogą też pracować paluszki, które liczą i wskazują elementy w ramach dodatkowych zabaw typu „szukaj i znajdź”. 

Sprawdź inne książki z serii: Akademia Mądrego Dziecka 

2. Wspólne czytanie i dzielenie się wrażeniami 

Zachęcanie dziecka do czytania to długi proces i na każdym etapie wygląda trochę inaczej. Z maluchami, które już budują zdania, zacznij rozmawiać o treści przeczytanych książek oraz ilustracjach. Takie aktywności pobudzają wyobraźnię oraz ćwiczą: koncentrację, pamięć i uważność. 

Badaczka Anna Buchner apeluje, by rodzice odnosili się w codziennym życiu do przeczytanych książek. Dzięki temu budujesz przyszłą motywację dziecka do samodzielnego czytania. Najprostszym sposobem jest sięganie po książki z ulubionymi bajkowymi bohaterami. Dobrym przykładem jest serial Bluey dla dzieci w wieku 2–7 lat, który uwielbiają najmłodsi oraz doceniają rodzice, pedagodzy i terapeuci. Wydawnictwo HarperKids przygotowało rozmaite publikacje z tą bohaterką: od książek z okienkami, poprzez zeszyty ćwiczeń z naklejkami, aż po zestawy bajeczek 5 minut przed snem.

Niech zachęcanie dziecka do czytania i wspólna lektura opierają się też na pobudzaniu ciekawości oraz interakcji. I tu z pomocą przyjdą Ci lektury z Akademii Mądrego Dziecka dla uczniów edukacji wczesnoszkolnej. Na dobry początek usiądźcie wspólnie przy książce „Dzieci świata takie jak Ty”. Już same ilustracje zachęcają do rozmowy oraz dzielenia się wrażeniami. Razem z dzieckiem możesz zajrzeć do domów z całego świata. Poznacie też różne rodzaje pieczywa: od tajwańskich bułeczek po indyjski naan oraz zweryfikujecie swoje dobre maniery. Tak na marginesie, czy wiedziałeś, że w Chinach zjedzenie wszystkiego z talerza to zachowanie niegrzeczne, bo gospodarz myśli wówczas, że podał za mało? Lepiej więc zostawić trochę i głośno beknąć, aby pokazać, że posiłek Ci smakował. Dzieci uwielbiają takie ciekawostki! 

Zainspiruj się: Książki do czytania z dzieckiem

3. Zabawy związane z czytaniem 

Zainteresowania czytelnicze dziecka rozwiniesz też poprzez zabawy ze słowem, rymem i różnymi historiami. Możesz je wymyślać spontanicznie – pomogą Ci w tym książeczki z okienkami, ciekawostkami i wyszukiwankami, o których wspominaliśmy wcześniej. 

Starszym dzieciom podsuń kolekcję książek „Czytam sobie” do samodzielnego czytania, a po lekturze zaproponuj różne literackie aktywności. Na portalu poświęconym tej serii dzielimy się mnóstwem pomysłów na takie zabawy. Zajrzyj do zakładki „Strefa wiedzy”. 

Przykładowo książka „Statek gagatek” jest doskonałym źródłem pomysłów na rozmaite zabawy. Po jej lekturze poszukajcie na mapie, gdzie znajduje się Honolulu (do którego zmierzał tytułowy okręt). Następnie wyszukajcie inne zabawne nazwy miast lub wsi np. Swornegacie, Krzywe Kolano czy Grzeczna Panna. Naprawdę takie istnieją!

Sprawdź nowości z serii: Czytam sobie

4. Łatwy dostęp do książek 

Chcesz wychować miłośników książek? Czytanie u Twoich dzieci musi stać się nawykiem! Jak tego dokonać? Po pierwsze dziecko powinno mieć półkę ze swoimi ulubionymi książkami, do których może wracać, kiedy tylko ma na to ochotę. Ucz szacunku do książek, ale nie traktuj ich jak świętości – przestrzega Anna Buchner! W innym wypadku początkujący czytelnik będzie bał się sięgać po lektury, żeby ich przypadkiem nie zniszczyć. 

Po drugie naucz dziecko regularnego korzystania z biblioteki. Odwiedzajcie tę instytucję przynajmniej raz w miesiącu i na bieżąco uzupełniajcie książki. Biblioteki organizują też warsztaty czytelnicze dla dzieci oraz spotkania z autorami, co jeszcze bardziej zachęci dziecko do czytania. 

Jak podkreślają autorzy „Poradnika upowszechniania czytania” Fundacji Powszechnego Czytania, jeśli wprowadzimy „książkę jako przedmiot <>, własny, <>, będziemy na dobrej drodze do powstania nawyku”. 

5. Daj dziecku przykład!

Problem z czytaniem u dzieci może też wynikać z tego, że dorosły nie przywiązuje zbyt wielkiej wagi do cichej lektury. Kiedy więc Twoje dziecko zacznie coraz chętniej sięgać po książki, towarzysz mu w tej aktywności. Zadbaj w tygodniu o takie momenty, kiedy siadacie na kanapie i każdy czyta po cichu swoją ulubioną lekturę. Pamiętaj, by w tym czasie nie korzystać z telefonu i innych mediów. 

Przekonaj też Twoje dziecko, że czytanie to dobry sposób na wyciszenie się po szkole i relaks. W tym przypadku sprawdzą się intrygujące książki z humorem, takie jak kultowa Seria Niefortunnych Zdarzeń. 13 tomów tej kolekcji wystarczy na cały czytelniczy rok. 

Znajdź więcej pomysłów na: Książki do samodzielnego czytania dla dzieci

Zachęcanie dziecka do czytania nie jest proste, ale warto podjąć ten wysiłek. Pamiętaj, że 5 minut samodzielnej lektury na dobry początek to wcale nie jest mało. Jeśli taka krótka chwila z książką będzie regularna, z czasem wydłuży się. Jednocześnie nie rezygnuj z głośnego czytania, nawet starszym dzieciom. Cytowany wcześniej Jim Trelease twierdzi, że nawet nastolatkowie uwielbiają taki wspólny czas przy książce!